Aksamitne, bogate w smaku ciasto na bazie najlepszego pod słońcem twarogu – to zwięzły opis paschy wielkanocnej, czyli świątecznego przepisu związanego z religią prawosławną. Czym odróżnia się ona od tradycyjnego sernika, który znamy wszyscy?
W ostatnich latach zauważamy powrót do korzeni – w muzyce, sztuce, wystroju wnętrz, ale i w przepisach kuchennych, które dopasowujemy do własnych, współczesnych smaków. Dzieje się tak także z potrawą związaną z obrządkiem Kościoła prawosławnego. Stanowi ona bardzo ważny element obchodów wielkanocy, a ostatnio pojawia się nawet na stołach osób innych religii, sprawiając wiele radości największym smakoszom.
W Polsce dzielnie konkuruje ze swoim twarogowym bratem – sernikiem. Imponujący wygląd i bogaty smak nie pozwalają przejść obok deseru obojętnie. Historia paschy jest bardzo ciekawa, ale pojawia się pytanie – dlaczego nie jest bardziej popularna?
Sernik ze wschodu
W czasie prawosławnej Wielkanocy Pascha jest serwowana obok jajek i babki drożdżowej jako must-have świąteczny. Jego bazą jest oczywiście twaróg, co czasem może być mylące – na Ukrainie i na Białorusi, a nawet w okolicach Podlasia pashą nazywa się drożdżową babkę wielkanocną!
Pascha to deser z bogatą symboliką. Jej podstawowymi produktami są jajka i mleko, które dla chrześcijan są znakiem wiosny i odrodzenia przyrody. Dodając do niej cukier, dużo suszonych owoców i orzechów, nawiązuje się do bogactwa i dobrobytu, a jej kremowa barwa nawiązuje do szat zmartwychwstałego Chrystusa. W tradycyjnych domach prawosławnych na deserze umieszcza się kandyzowane owoce lub odciska się z nich litery XB – skrót od słów Христос bоскрес (Christos woskries), czyli Chrystus zmartwychwstał.
Dwa sposoby na paschę
Prawosławny deser można przygotować na dwa sposoby – na ciepło i na zimno. Pierwszy z nich polecają przede wszystkim kulinarni eksperci. Dzięki wysokiej temperaturze twaróg sam się warzy – staje się to przez gotowanie na małym ogniu mleka, najlepiej świeżego i tłustego. Dodaje się do niego kwaśną śmietanę lub kwaśne mleko wymieszane i połączone z żółtkami. Ok. 20 minut później tworzą się 2 warstwy, serwatka i twaróg. Następnie odsączony przez kilka godzin twaróg odciska się dokładnie z serwatki, a potem łączy z białym serem, masłem, cukrem i bakaliami. Pascha na zimno przygotowana jest z pominięciem gotowania mleka. Świeży twaróg rozciera się ze słodką śmietaną, masłem, żółtkami, cukrem i bakaliami. Jeżeli wątpicie w swoje umiejętności kulinarne – ten przepis jest idealny, ponieważ trudno go zepsuć, a efekt zawsze jest piorunujący. Warto zwrócić uwagę na jakość sera – musi być on tłusty, niekwaśny, sypki i świeży, czyli bez serwatki. Masę można doprawić przyprawami jak wanilia czy kardamon (według własnego uznania), a następnie wyłożyć do wybranej formy (najlepiej kilku mniejszych lub takiej z przegródkami, jako iż masa jest mniej trwała niż wersja na ciepło) i schłodzić kilka-kilkanaście godzin w lodówce.